Jakie jest najstarsze miasto w Polsce? To zależy od kryteriów, które przyjmiemy. Biorąc pod uwagę definicję słownikową, najstarszym miastem będzie Biskupin. Jednak, jeżeli za kryterium postawimy sobie akt lokacyjny, najstarszym miastem okaże się Złotoryja.

Biskupin – najstarszy polski gród

Wg definicji słownikowej PWN, miasto to „skupisko ludzi (…) charakteryzujące się zagęszczoną zabudową, zróżnicowana strukturą społeczną mieszkańców, utrzymujących się w większości z zajęć nierolniczych – handlu, rzemiosła i usług”. Jeżeli będziemy szukać pierwszego takiego miejsca na ziemiach Polski, to na chwilę obecną, można niemal jednoznacznie wskazać Biskupin. Powstanie osady (grodu) w Biskupinie datuje się na VIII wiek p.n.e. Obecnie znajduje się tam stanowisko archeologiczne (skansen archeologiczny).

Najstarsze miasto w Polsce z aktem lokacji

Jeżeli za kryterium przyjmiemy jednak akt lokacyjny, to okaże się, ze najstarszym polskim miastem jest Złotoryja. Akt lokacyjny dla tego miasta został wystawiony przed 1211 rokiem. Historycy potwierdzają, że jeszcze przed aktem lokacyjnym, masowo przyjeżdżali górnicy z różnych części Europy (najczęściej z Niemiec), aby wydobywać złoto. To właśnie ono dało nazwę miastu – Złotoryja (dawniej nazywana także Złotą Górą). Akt lokacyjny oraz prawa miejskie nadal miastu książę wrocławski Henryk I Brodaty.

Inne najstarsze miasta w Polsce

Tylko troszkę młodszymi od Złotoryi miastami są: Lwówek, Opole, Racibórz i Leśnica. Wszystkie one dostały prawa miejskie około 1217 roku. Kolejne miasta, którym nadawano akty lokacyjne w latach 20. XIII wieku to: Sobótka, Cieszyn, Środa Śląska, Nysa oraz Ujazd. Jak łatwo zauważyć, wśród najstarszych miast nie ma np. Krakowa, który prawa miejskie otrzymał dopiero pod koniec lat 50. XIII wieku.

Chociaż obecnie historycy zgodnie utrzymują, że to właśnie Złotoryję można nazywać pierwszym polskim miastem, pamiętajmy o tym, że jest to zależne od kryterium, które obierzemy.